Column: Kachel
Houthakken is heerlijk werk. Niets mooier dan een grote berg stammen door noeste arbeid te zien veranderen in een keurige stapel stronkjes die later uren gemoedelijke warmte geven. Met name wanneer je dagelijks werk grotendeels bestaat uit kantoorwerk, knap je zichtbaar op van een uurtje houthakken. Als het flink vriest, is hakken helemaal een feest: met een lome klap van de bijl springt het hout gewillig uit elkaar. En vriezen deed het de afgelopen week.
Met een bijl hout kloven vergt wat oefening. Zet je voeten uit elkaar zodat een schampende bijl niet in je scheenbeen belandt. Leg de bijl op de plek waar die neer moet komen, hef hem langzaam boven je hoofd en met beheerste kracht sla je de bijl op de te splijten stam. Dikke stammen, met name als ze van de onderkant van de boom komen, geven zich niet zomaar gewonnen. Met moed, beleid en beheerste kracht win je altijd, zelfs van het meest weerbarstige hout.
Kloven en zagen is veel meer dan plezier. Een Noor heeft er een fascinerend boek over geschreven: ‘De man en het hout’. Noren moeten hout hebben, om warm te blijven als de elektriciteit uitvalt. Hout is warmte, warmte is leven. En mannen brengen het.
Nu kom ik in de media steeds vaker berichten tegen dat Nederlanders last hebben van houtkachels, dat ze verboden moeten worden.
Als ik eerlijk ben, vind ik Nederland steeds minder leuk worden. Regeltjes, regeltjes, regeltjes. De betutteling neemt bijzondere vormen aan als je het mij vraagt. En nu is dus de jacht op de houtkachel geopend.
Het Longfonds behandelt houtkachels als het nieuwe roken. Maar hoe vervuilend is houtrook eigenlijk? Volgens onderzoek van het CBS heeft een op de tien ondervraagden weleens last van houtrook. En houtrook is verantwoordelijk voor tien procent van het fijnstof in de lucht. De overige 90 procent komt van de industrie en dieselmotoren. Ook sommige brommers en scooters zijn “fijnstofkanonnen”, zegt Longfonds-directeur Michael Rutgers.
Houtrook is goed voor maar liefst tien procent van de fijnstof in de lucht .. Kunnen we ons dan nu alsjeblieft weer druk gaan maken om die overige 90 procent?
Ik zie juist een voordeel van hout stoken. Het is CO2-neutraal. Bomen nemen CO2 uit de lucht op en dat komt weer vrij als je de boom verbrandt. Er komen geen broeikasgassen in de lucht die al miljoenen jaren onder de grond zaten – zoals bij fossiele brandstoffen – en zo een precair evenwicht verstoren. Bovendien was de CO2 ook vrijgekomen als je het hout liet wegrotten, dus waarom deze niet eerst je huis laten verwarmen? Met een houtkachel spaar je het milieu en je portemonnee.
Natuurlijk moet je wel zorgen dat je stookt met droog hout – echt droog hout. Vers gekapt hout bestaat voor de helft uit vocht, het kost veel energie om dit al brandend te laten verdampen en het veroorzaakt giftige stoffen. Droog hout levert twee keer meer warmte op dan nat hout.
De meeste houtsoorten hebben minimaal anderhalf jaar nodig om gortdroog te worden. Het vocht verdampt vanzelf als je het hout buiten bewaart. Liefst onder een afdakje in de zon, maar in ieder geval op de wind.
Wat is er mooier dan je te warmen aan een houtgestookte kachel. Daar kan geen CV tegen op!
Door: Jos Schaafsma
