Historische Harvard van ondergang gered
Oostwold – Het steeds valer geel wordende Nederlands cultureel erfgoed stond 56 jaar bij de entree van de Zeeuwse camping Duinrand. De eigenaar gaat het terrein en het vakantiepark in Burgh-Heemstede opnieuw inrichten en daarbij is geen plek meer voor het voormalige lesvliegtuig van de Koninklijke Luchtmacht.
Daarmee verliest de Zeeuwse badplaats een echt icoon. Voor alle inwoners, van jong tot oud, was de Harvard B-193 een soort landmark, een beeldbepalende plek, geworden. Als je over de plaatselijke Hogeweg reed kon je ‘het vliegtuig op de paal’ niet missen. Het was de vader van de huidige campingeigenaar die de Harvard in eind jaren ’60 aankocht. In eerste instantie stond ’t toestel bij de entree van zijn camping gewoon op de grond maar vanaf 1997 werd ‘t op een hoge paal geplaatst, alsof het zo over de camping kwam gevlogen. Overigens compleet met passagier in de vorm van een etalagepop.
Niet lang denken
Toen Tom van der Meulen, eigenaar van het gelijknamige vliegbedrijf uit Oostwold, over de plannen om de Harvard te verwijderen werd geïnformeerd hoefde hij niet lang na te denken. “Eeuwig zonde natuurlijk als zo’n stuk Nederlandse Luchtvaartgeschiedenis op de schroothoop zou eindigen, ”begint Van der Meulen.
“Ik zag gelijk mogelijkheden om dit vliegtuig een mooie plek in mijn eigen historische collectie op vliegveld Oostwold te geven. In ons kleinschalige museum, de ‘Heritage Hangar’, beschikken we over een unieke collectie van vliegend en rijdend erfgoed uit voornamelijk de tweede wereld oorlog.”
(lees verder onder de foto)
Op dit moment bestaat de vaste collectie op het Oost-Groninger vliegveld uit de bekende North American P-51D Mustang ‘Damn Yankee’, de PT-13 Boeing Stearman, een Piper Super Cub in historische sproeiconfiguratie en een Harvard.
Tom van der Meulen: “Inderdaad beschikken we met de PH-KLU uit 1943 al over een vliegende AT-6 Harvard maar daar kan nog prima een statische Harvard bij. Want dat is inmiddels wel duidelijk. De Zeeuwse Harvard gaat niet meer vliegen. De kist is teveel aan de elementen blootgesteld om nog weer luchtwaardig gemaakt te kunnen worden.”
Grote klus
Afgelopen woensdag 5 oktober is de Harvard in Burgh-Heemstede met een grote kraan van zijn sokkel gelicht en met een dieplader naar Vliegveld Lelystad gebracht. “Dat kon niet eerder omdat het vliegtuig ook al jaren als nestelplaats voor verschillende vogels fungeerde,” aldus van Der Meulen.
“Op Lelystad beschikken we over eigen faciliteiten om het historische lesvliegtuig op te slaan en op termijn zodanig te restaureren dat het weer toonbaar wordt. Uiteindelijk wordt het vliegtuig, waar de motor trouwens nog steeds voor zit, als ‘static display’, binnen in onze Heritage Hangar, getoond. Op deze manier kunnen de bezoekers dan nog vele jaren van de Harvard genieten”, besluit een enthousiaste Van der Meulen.
Harvard B-193
De Harvard B-193 werd in 1942 in licentie gebouwd bij het Canadese ‘Noorduyn’ en vloog jaren bij de R.C.A.F., de Canadese Luchtmacht. Nederland ontving het toestel na de Tweede Wereldoorlog uit de z.g. geallieerde surplusvoorraden. Na een uitgebreide revisie bij Fokker werd de gele Harvard in 1949 door de Koninklijke Luchtmacht in gebruik genomen. In de loop van 1962 werd het type uitgefaseerd.
De vliegopleiding werd vanaf die tijd gedaan in samenwerking met de Belgische Luchtmacht. Wel werden nog tot 1971 enkele toestellen op een aantal vliegbases gebruikt als verbindingsvliegtuig bij de Basisvlucht. Bij die laatst overgebleven Harvards hoorde ook de Zeeuwse B-193.
Gegevens:
Registratie: B-193 / 42-12523
Type: North American / Noorduyn AT-16 Harvard IIB
Constructienummer: 14-770
Motor: Pratt and Whitney Wasp R-1340 , 550 pk
Lengte: 8,84 m
Spanwijdte: 13,80 m
Hoogte: 3,20 m
Leeg gewicht: 1865 kg
Maximum gewicht: 2530 kg
Maximale snelheid: 340 km/u
Vliegbereik: circa 1300 km
Bemanningsleden: 2 ( instructeur en leerling)
