Straten van Oldambt: Herinneringen aan verdronken dorpen
Scheemda – Rijdend of lopend door Oldambt heb je je vast wel eens afgevraagd waar sommige straatnamen precies vandaan komen. Deze zomer duikt OldambtNu in de verhalen achter de straatnamen in Oldambt.
Bijna iedereen in Nederland kent de tragische beelden van de verwoestende Watersnoodramp in 1953. Meer dan duizend mensen kwamen om het leven en vele duizenden raakten dakloos. Het is veruit de bekendste watersnoodramp die Nederland ooit getroffen heeft, maar zeker niet de eerste. Vooral in de Middeleeuwen en kort daarna was het vaak raak.
Een stormvloed die in onze regio grote verwoestingen aanrichtte, vond plaats in 1509. In het begin van de herfst, in de nacht van 25 op 26 september 1509, beukt de wind met volle kracht op de Groninger dijken. In de dorpen rondom de Dollard en de Eems zijn de bewoners wel wat gewend. Zware stormen teisteren het gebied wel vaker, maar ondanks de voortdurende dreiging piekeren de dorpelingen er niet over om hun huizen te verlaten. De dorpen Torum, Palmar en Ockeweer bloeien in het begin van de 16e eeuw immers als nooit tevoren.
Maar in die stormachtige septembernacht komt er voorgoed een einde aan die bloeiperiode. De stormvloed, die ook wel de Tweede Cosmas- en Damianusvloed genoemd wordt, is de dijken rondom de Eems te machtig. Met enorme kracht stroomt het water het land in, alles meenemend wat het op haar weg tegenkomt. Het klooster van Palmar, de dorpen Torum, Ockeweer en Tijsweer, ze verdwijnen gedeeltelijk of zelfs volledig in de golven. Door de overstromingen breidt de Dollard behoorlijk uit en zal een aantal jaar later, rond 1520, haar grootste omvang ooit bereiken. Als gevolg van de overstromingen worden dorpen als Oostwold, Midwolda en Scheemda verplaatst naar hoger gelegen plaatsen, om te voorkomen dat deze dorpen in de toekomst ook aan het verwoestende water ten prooi zullen vallen.
Tegenwoordig is er niets meer terug te vinden van de dorpen Torum, Ockeweer en Tijsweer. Het enige dat nog aan de verdwenen dorpen herinnert, zijn verschillende straatnamen in Scheemda. De Dollardlaan, Torum, Tijsweer, Ockeweer, Palmarlaan, Donellenlaan en Laan 1509 herinneren de inwoners eraan dat de nu zo rustige Dollard hier ooit verwoestend tekeerging.
