In vier jaar tijd al meer dan duizend karakteristieke panden en monumenten opgeknapt
Groningen – In de afgelopen vier jaar zijn meer dan duizend monumentale woonhuizen, boerderijen, kerken, molens en orgels in de provincie opgeknapt. Eigenaren van erfgoed maakten veel gebruik van subsidies voor onderhoud, restauratie, verduurzaming en herbestemming. De meeste opgeknapte erfgoedpanden staan in het aardbevingsgebied. Er werd voor €31,8 miljoen aan subsidies verleend en de eigenaren droegen zelf €31,2 miljoen bij.
Dankzij de bijdrage van de provincie, het Rijk en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) kregen veel toonaangevende panden en monumenten een opknapbeurt. Zo kregen eigenaren van de koren- en pelmolen Aeolus in Adorp in 2020 een bijdrage voor restauratie en om de molen een nieuwe bestemming te geven. Na jarenlange leegstand wordt de molen nu ingericht om bezoekers te ontvangen en producten te verkopen die in de molen gemalen zijn.
In het aardbevingsgebied is bij meer dan 500 woonhuizen met de status van rijksmonument regulier onderhoud uitgevoerd, zoals herstel van daken, voegwerk, houtrot, hemelwaterafvoer, goten en schilderwerk. De bewoonster van een karakteristiek pand aan de Noorderstraat in Sappemeer ontving vorig jaar subsidie voor schilderwerkzaamheden.
Erfgoedregelingen
De provincie voert drie erfgoedregelingen uit, waarvan twee monumentensubsidies sinds 2018. Toen startte de GRRG-regeling voor groot onderhoud en restauratie van gebouwde en groene rijksmonumenten, en de RORG-regeling voor regulier onderhoud van bewoonde rijksmonumenten in aardbevingsgemeenten. In 2021 kwam daar de SOK-regeling bij, voor regulier onderhoud van karakteristieke panden en gemeentelijke monumenten in het aardbevingsgebied.
Identiteit van provincie
Gedeputeerde Mirjam Wulfse: “Deze cijfers tonen aan dat het belangrijk is dat deze regelingen bestaan. Gebouwd erfgoed is bepalend voor de identiteit van onze provincie. Het onderhoud van monumenten is daarbij van groot belang. Met name in het aardbevingsgebied zagen we dat eigenaren het onderhoud lieten liggen in afwachting van duidelijkheid over schade en versterking. Omdat die gebouwen zo belangrijk zijn voor onze identiteit en het beeld van de omgeving als geheel, hebben OCW, NCG en de provincie extra middelen ter beschikking gesteld voor de monumenten in het aardbevingsgebied. Met de regelingen stimuleren wij eigenaren om tijdig onderhoud te plegen aan hun pand. Zonder steun kunnen ze dat vaak niet opbrengen.”
Budget
Het budget voor de erfgoedregelingen GRRG en RORG wordt beschikbaar gesteld door de provincie, het ministerie van OCW en Nationaal Coördinator Groningen. De SOK-regeling wordt mede gefinancierd door Nationaal Programma Groningen. De GRRG, RORG en SOK worden voortgezet in 2022. Voor de SOK is € 5,7 miljoen beschikbaar en voor de RORG € 1,35 miljoen. Het budget van de GRRG wordt later bekend gemaakt.