Column: Spelregels
De vakantie is voor ons weer voorbij en daarom gaan we weer over tot de orde van de dag. Dat begon afgelopen maandagmorgen al toen ik het nieuws hoorde over het wangedrag van Engelse supporters. Het was De Day After van de finale van het Europees Kampioenschap voetbal. De Italianen wonnen met penals en daarmee kwam het voetbal niet ‘thuis’, zoals de Engelsen hadden gehoopt.
Gelukkig maar!
Want nadat er vóór de wedstrijd al ongeregeldheden waren (lees: 19 agenten gewond, het zou je werk maar zijn) ging na het verlies de beerput der hooligans helemaal open en stroomde het internet vol met racistische commentaren omdat enkele spelers van de Three Lions de penalty misten. Het is dat ze het zelf al gedaan hebben maar je zou zo’n land zó af laten drijven.
Ankers los en laat maar gaan.
Voorgaande schreef ik uit enorme frustratie. Het lijkt wel alsof we steeds idioter met elkaar omgaan in deze wereld. En ja, ik weet het, ik moet nu niet alle Engelsen over een kam scheren want de meerderheid van de Engelsen houden wel rekening met de medemens.
We noemen dat ook wel ‘normen en waarden’.
De ‘normen en waarden’ zijn een geweldig duo en bieden ons handvatten hoe met elkaar om te gaan. En mocht je ze even vergeten zijn, ze staan gewoon in de spelregels die we ooit met elkaar afgesproken hebben. Zo heeft het voetbal ook spelregels en oh ironie, die zijn ooit bedacht door de uitvinders van het voetbal, de Engelsen. Kort door de bocht is dat twee keer 45 minuten voetballen, bij een gelijkspel wordt er verlengd en als er dan nog geen beslissing gevallen is mogen beide elftallen elk minimaal vijf penalty’s nemen.
Maak je ze niet dan verlies je.
En vervolgens leg je je daarbij neer. Natuurlijk mag je dan je emotie tonen maar dat wil niet zeggen dat je dan alles om je heen moet slopen of erger, iemand het ziekenhuis in moet slaan. Het is gewoon asociaal en je sluit je daarmee af van de samenleving. En wanneer je dan voor de rechter staat, komt de spijt en wring je je in allerlei bochten voor een beetje strafvermindering:
“Ja Edelachtbare, ik flipte want ik had ruzie met mijn vriendin.”
Gelukkig hebben we de Schotten nog. Dit (terecht) trotse volk maakte er weer een feestje van tijdens het EK en ze ruimden zelfs hun eigen rommel op! Naïef als ik ben hoop ik dat de jongeren (en ouders!) die na het drinken van een biertje dat ook gezien hebben. Want het lijkt tegenwoordig schering en inslag om na het chillen in een park, bos of op het strand er een teringzooi van te maken. En wat bezielt je in Godsnaam om de flesjes na ze geleegd hebben, kapot te gooien? Kun je je dan helemaal niet indenken dat iemand anders zich er de volgende dag aan kan snijden? Misschien wel je kleine buurjongetje dat de volgende dag met emmer en schepje datzelfde strand oploopt… Wij hadden vroeger ook zuipfeestjes maar de flesjes hielden we heel want er zat waarde aan, het statiegeld.
En dat geld gebruikte je weer voor het volgende feestje!
Maar we hebben het kennelijk te goed. En dan verliezen we het zicht op de spelregels. Soms kunnen we er ook niks aan doen. Dat is wanneer de spelregels tijdens het spel gewijzigd worden. Zo hebben wij hier in Winschoten op het Oldambtplein een zogenaamde ‘shared space’ (gedeelde ruimte) rotonde. Sinds 1939 kennen we het fenomeen rotonde en leerden we tijdens verkeerslessen op school en voor ons rijexamen hoe je te gedragen op een rotonde. Dat ging natuurlijk niet altijd goed maar het was toch goed genoeg om heel Nederland er mee vol te bouwen.
Rode draad was: rechts erop gaan en richting aangeven waar je eraf wilde.
Bij de ‘shared space’ rotonde worden min of meer alle spelregels ineens weer losgelaten. Er zijn geen regels, je moet jezelf maar zien te redden! Daar kregen we geen les in, het was er gewoon ineens. Het doel van deze rotonde is dat je dan nog beter gaat opletten dan je al deed en daardoor zou het veiliger moeten worden.
Op papier een uitstekend plan!
Want verkeersongelukken kunnen veel onnodig leed geven. Voor alle betrokken partijen! Te vaak zie ik dat er nog te hard gereden wordt op 30 km zones in bijvoorbeeld Midwolda of Heiligerlee. En dan heb ik het niet over onzinnige 30 km zones zoals de Hoofdstraat in Blauwe Stad. Deze weg is best wel veilig want de fietsers hebben een eigen fietspad, plus nog een berm om uit te wijken. Daar hoef je geen verkeersdeskundige of verkeerspsycholoog voor te zijn. Maar ons heropvoeden middels de gedachte achter het shared space plan gaat je niet lukken.
En waarom niet?
Omdat we mensen zijn en mensen maken nu eenmaal fouten. Als ik naar mijzelf kijk en deze rotonde nader probeer ik alles te doen wat ‘shared space’ van mij verlangt. Zowel op de fiets als in de auto. Ik doe dat zó overdreven dat ik vaak, nadat de laatste horde gepasseerd te hebben, nog urenlang last van mijn nek heb, gekregen van het over mijn schouders kijken. Maar ook doordat ik mijn armen tijdens het fietsen zó overdreven moet strekken om de richting aan te geven zodat medeweggebruikers zien wat mijn bedoelingen zijn.
Maar zoals ik al zei, ik ben een mens.
En ik heb al een paar keer gehad dat ik net die fietser of net die voetganger niet zag. Omdat ik met mijn hoofd met andere dingen bezig was zoals bijvoorbeeld dat akkefietje op mijn werk, de spijt van een te dure aankoop of de ruzie met een van de kinderen omdat die lege flesjes bier op straat stuk heeft staan gooien.
Of dat zogenaamde belangrijke Appje op die verdomde telefoon!
In mijn ogen kan je het niet permitteren om de spelregels te veranderen wanneer het gaat over mensenlevens. Elke mens met gezond verstand snapt dat het een keer heel erg mis kan gaan.
Heel erg mis.
