Bond van Oldambtster Belastingbetalers: “Hoe democratisch is Oldambt?”

- advertentie -

Oldambt – In juni 2019 heeft de gemeenteraad besloten dat inwoners meer zouden mogen meepraten over het gemeentelijk beleid. Volgens de Bond van Oldambtster Belastingbetalers (BOB) klinkt dat goed, maar is het geen echte oplossing voor het probleem van ontevreden burgers.

Het gaat voorbij aan wat er werkelijk mis is, namelijk het functioneren van de gemeenteraad. De gemeenteraad is in principe al een afvaardiging van de kiezers. Als de raad haar werk goed zou doen, is meepraten grotendeels overbodig. Over onderwerpen die betrekking hebben op de gehele gemeente wordt al meegepraat, bijvoorbeeld in de WMO-raad. Wanneer een onderwerp alleen over een buurt of wijk gaat, kunnen de betreffende bewoners gemakkelijk huis-aan-huis benaderd worden.

Maar waarom gaat het dan in de ogen van BOB toch fout?

Onderwerpen op de raadsagenda
De betrokkenheid van burgers staat of valt met de onderwerpen die op de raadsagenda staan. Elf keer per jaar beslist de gemeenteraad over zaken waarvan zij meent dat deze belangrijk zijn.

Maar wat is belangrijk en wie bepaalt dat?
De onderwerpen worden bepaald door het zogenaamde presidium. Dat is een agendacommissie bestaande uit de voorzitter van de gemeenteraad (burgemeester), de gemeentesecretaris, de raadsgriffier en de voorzitters van de beide raadscommissies. Het bijzondere is dat er op de gemeentelijke website niets over het presidium te vinden is. Ondanks dat deze vergaderingen openbaar zijn, is niet bekend waar en wanneer deze gehouden worden. Bij navraag bleek de gemeente dit ook allemaal niet nodig te vinden.

Wat is er mis met deze opzet? Wel, door onderwerpen NIET op de agenda te zetten, ligt het besluit daarover bij de wethouders en ambtenaren. Dat voorkomt discussies in de gemeenteraad en het mogelijk niet doorgaan van een project, omdat de raad dwarsligt.

Daarnaast kunnen er onderwerpen op de agenda worden gezet, waar niemand zich een buil aan valt. Bijvoorbeeld gemeenschappelijke regelingen op provinciaal niveau als de Veiligheidsregio.

Het is overigens wel mogelijk om als raadslid onderwerpen aan te dragen, maar in de praktijk gebeurt dat zelden. De 2 belangrijkste onderwerpen van de afgelopen 2 jaren waren de mogelijke aanleg van een zonnepanelenpark in Finsterwolde en de overlast door de biomassa-installatie van het zwembad in Winschoten.

Achterhouden van informatie
Wanneer je burgers bij de raadsvergaderingen wil betrekken, is het wel zo handig om geen informatie achter te houden. Regelmatig ontvangt de gemeenteraad brieven van bezorgde burgers en organisaties. Deze stukken werden als bijlage aan de online agenda toegevoegd. Sinds kort gebeurt dat niet meer. Er wordt alleen nog gemeld dat er een brief is ontvangen. Op verzoek kan een geanonimiseerde versie van een binnengekomen stuk/brief worden toegestuurd mits er administratiekosten (leges) worden betaald.

Het presidium heeft op eigen houtje bepaald dat deze informatie niet meer online wordt gezet. Zij gebruikt hiervoor de nieuwe privacywet als argument. Wettelijk staat nergens dat het zo moet.

Volgens BOB schiet de gemeente hier volledig door. Bezorgde burgers maken regelmatig gebruik van de mogelijkheid om de gemeenteraad tijdens een vergadering toe te spreken. Deze insprekers doen hun verhaal ook niet anoniem en  dragen geen masker voor hun gezicht.

Hoe dan wel?
Het laten meedenken van burgers in de één of andere commissie klinkt leuk, maar is vooral borstklopperij in de zin van “Kijk eens, wat zijn wij toch democratisch bezig”.

In de praktijk is dat niet zo. De burger heeft nog steeds niks te beslissen. Dat doen vooral de ambtenaren en wethouders. Maar de burger macht geven, zoals omschreven in de definitie van democratie is niet aan de orde. De macht blijft waar die nu ook is, namelijk in het gemeentehuis.

Een mogelijke oplossing is helemaal niet zo moeilijk. Vraag die burger (niet vrijblijvend) naar zijn mening en doe daar iets mee. Dat kan heel simpel online. Noem het maar de burgerbarometer. Bij grote projecten zou zelfs een referendum kunnen worden gehouden.

Het inmiddels 3 jaar voortdurende gepruts rond de mogelijke aanleg van een zonnepanelenpark in Finsterwolde is een triest voorbeeld van een volledig falende gemeenteraad. De gemeente trok 17.000 euro uit voor een draagvlakenquête, maar ondanks een eerdere toezegging, trekken de wethouders zich vervolgens niks aan van de uitkomst. Sterker nog, ze dreigden zelfs met aftreden [Dagblad 25-sept-2019]. De raad had hier haar tanden moeten laten zien richting de wethouders, maar het bleef vooral bij blaffen.

Met het opnemen van een paar burgers in een clubje waarin alleen maar gepraat mag worden, laat je als gemeente zien, dat je de mening van de burger nog steeds niet serieus neemt. Om het begrip democratie in het Oldambt meer betekenis te geven, kan beter eerst de eigen gesloten cultuur zoals hierboven beschreven, worden opengebroken. Wanneer bijvoorbeeld ook nog eens de burgerbarometer wordt ingevoerd, zou het best eens kunnen, dat er bijna geen ontevreden burgers meer zijn.

Dit is een summiere samenvatting van het BOB-artikel. Het uitgebreide verhaal staat op de website www.bondvanoldambtsterbelastingbetalers.nl

Ingezonden artikel.