80 jaar bevrijding: Zware strijd en tranen van vreugde en verdriet in Westerlee
Oldambt – Dit jaar herdenken en vieren we dat het tachtig jaar geleden is dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Op 14 en 15 april 1945 werd de huidige gemeente Oldambt bevrijd. Na vijf lange, zware jaren was de bezetting eindelijk voorbij.
Hevige gevechten tussen de geallieerden en Duitsers leidden in die laatste dagen tot angst onder de Oldambtsters. De bevrijding is zo dichtbij, maar voelt door de zware strijd tegelijkertijd ook nog heel ver weg. Op zaterdag 14 april bestoken de Duitsers en de Polen elkaar met zwaar geschut rond Winschoterhogebrug. Ook in Westerlee woedt een hevige strijd. De Duitsers schieten granaten af vanuit de Fiemel, een bunkercomplex bij de Punt van Reide.
Westerlee ligt zwaar onder vuur. Meerdere families besluiten naar het al bevrijde Pekela te vluchten. De families Van der Schans en Doedens proberen via de velden Pekela te bereiken, maar de broers Elko en Jan van der Schans besluiten nog even terug te keren naar huis om enkele spullen op te halen, schrijft J.P. Koers veertig jaar na de bevrijding in zijn boek Mobilisatie, bezetting en bevrijding van de gemeente Scheemda. Terwijl de broers terugkeren, wachten de andere gezinsleden in het veld. Net op dat moment wordt de groep getroffen door een Duitse granaat.
De granaat richt een waar bloedbad aan onder de vrouwen en kinderen. De vierjarige Tjaart van der Schans, Wijke van der Schans van drie jaar, de elfjarige Anneke Doedens en de 37-jarige Annechien van der Schans-de Vries overleven de aanval niet. Het drama komt hard aan in Westerlee. Het verdriet om het verlies van Annechien en de drie jonge kinderen overschaduwt de vreugde om de bevrijding. Na deze dramatische gebeurtenis trekken de Canadezen en Polen Westerlee binnen. Het dorp is vrij, maar de tranen van vreugde worden afgewisseld met tranen van verdriet.
