Westerlee – Rijdend of lopend door Oldambt heb je je vast wel eens afgevraagd waar sommige straatnamen precies vandaan komen. Deze zomer duikt OldambtNu opnieuw in de verhalen achter de straatnamen in Oldambt.
De naam Tranendallaan roept niet hele positieve associaties op. Een beeld van een donkere, verlaten plek doemt op als je de naam hoort. Maar als je op de Tranendallaan in Westerlee komt, zie je niets van dat alles. Natuurlijk de straat ligt wat afgelegen, maar verder vind je er vooral veel rust, ruimte en groen. Geen rampzalige plek dus, waarbij je meteen denkt aan een tranendal. Dat tranendal heeft dan ook niets met de omgeving te maken, maar met een tragische historische gebeurtenis die (waarschijnlijk) op deze plek plaatsvond.
(lees verder onder de foto)
Die historische gebeurtenis is de beroemde Slag bij Heiligerlee, die hier werd gestreden op 23 mei 1568, dit jaar dus 455 jaar geleden. Over die slag is natuurlijk al veel geschreven, maar wat veel mensen niet weten is dat die slag eigenlijk helemaal niet in het huidige Heiligerlee plaatsvond, maar dus op de plek van de Tranendallaan, dat binnen de grenzen van het dorp Westerlee ligt.
Helemaal zeker is dat overigens niet, maar het is wel de meest waarschijnlijke verklaring voor de herkomst van de naam Tranendal. In het boek Nederlandse plaatsnamen verklaard van G. van Berkel en K. Samplonius uit 2018 schrijven zij over Tranendal dat het gaat om een ‘plaats van droefheid’ en dat volgens de overlevering hier het slagveld van de Slag bij Heiligerlee lag.
(lees verder onder de foto)
Waarschijnlijk kent bijna iedere Oldambtster de geschiedenis van de veldslag, die het begin van de Tachtigjarige Oorlog inluidde, maar voor wie het niet weet even een korte samenvatting. De zogenaamde Staatse legers, onder leiding van graaf Lodewijk van Nassau en zijn broer graaf Adolf, trokken ten strijde tegen de Spaansgezinden, die de Spaanse koning steunden. De legers leveren een felle strijd en de Staatsgezinden komen als winnaars uit de bus. Maar de prijs die ze daarvoor moeten betalen is hoog. Graaf Adolf, de broer van Willem van Oranje sneuvelt in de strijd, net als nog enkele tientallen andere soldaten.
(lees verder onder de foto)
Heiligerlee en de veldslag blijven voor altijd aan elkaar verbonden en ook de naam van graaf Adolf wordt nog altijd in verband gebracht met het dorp Heiligerlee. In 1873 werd in Heiligerlee ook een standbeeld onthuld van de gesneuvelde Adolf, dat nog altijd beeldbepalend is in het dorp. In de Tranendallaan en het gelijknamige gehucht Tranendal is het tegenwoordig een stuk vrediger dan in 1568. In 2004 kwam het gehucht nog onder de aandacht bij het programma Man bijt hond, vanwege de bijzondere naam.
(lees verder onder de foto)
De enige ophef die er anno 2023 nog is in de Tranendallaan heeft te maken met de zoutwinning in het gehucht, die volgens de buurtbewoners tot schade leidt aan de woningen. Voor een bloederige veldslag hoeven de inwoners nu in ieder geval niet meer te vrezen.
Ken jij nog meer bijzondere straatnamen in Oldambt? Tip ons via redactie@oldambtnu.nl. Meer geschiedenisverhalen lezen over Straatnamen in Oldambt? Lees dan hier verder.
