Fotoserie: Veiligheidsregio Groningen bereidt zich voor op nieuwe risico’s met grootschalige oefening
Winschoten – Vorige week was het leegstaande Sint Lucasziekenhuis toneel van een grootschalige oefening met veel hulpdiensten. Er werden 50 gijzelaars vast gehouden in het pand door 4 gewapende mannen. De oefening werd groot uitgepakt, veel hulpverlening instanties waren aanwezig, waaronder de politie, brandweer en de ambulancedienst.
Iedereen speelde zijn rol. Zo werd er uitvoerig overlegt in de groene ‘Mobiele Commando Unit’ van Veiligheidsregio Groningen. Maar ook het arrestatieteam van de Defensie pakte volledig uit. Zo kwamen er vanuit hun ook commandowagens mee en een droneteam.
De Veiligheidsregio Groningen blikt terug op deze oefening met het onderstaande bericht.
GrunnGuard
De wereld verandert snel, en de hulpdiensten veranderen mee. Daarom stond tijdens de grootschalige multidisciplinaire oefening GrunnGuard een ongewoon scenario centraal: een gijzeling met op de tweede dag ook nog een chemische dreiging. ‘Met deze oefening hebben we de grenzen opgezocht van wat realistisch is, om zo de crisisorganisatie zoveel mogelijk uit te dagen en te oefenen met nieuwe soorten risico’s.’
Bijzonder aan deze oefening was de samenwerking met NLMARSOF, de special forces van het Korps Mariniers, en met de Dienst Speciale Interventies (DSI). Deze speciale diensten werken alleen samen met veiligheidsregio’s als er sprake is van grof geweld of terrorisme. Situaties die zich gelukkig zelden voordoen, maar waarop we wel voorbereid moeten zijn áls ze zich voordoen. Dat dat niet geheel onvoorstelbaar is, laten voorvallen zien als de gijzeling in de Apple Store in februari van dit jaar en de tramaanslag in Utrecht in 2019.
Patronen herkennen
Toch draaide het tijdens GrunnGuard niet puur om het incident zelf, maar meer om de manier waarop de hulpdiensten daarop inspelen, vertelt oefenleider Simon Aardema van Veiligheidsregio Groningen. ‘Het gaat erom dat we een complex, grootschalig incident nabootsen waarbij veel hulpdiensten zijn betrokken. Dan maakt het niet eens zoveel uit of het nou om terreurdreiging, grootschalige stroomuitval of een cyber-aanval gaat. Als de oefenfunctionarissen de patronen herkennen wat betreft de manier van samenwerken, kunnen ze die toepassen tijdens iedere crisis. De juiste vergaderstructuur, de goede vragen stellen, het maximale uit elkaar halen: daar gaat het om.’
Realistisch tempo
Mooi aan deze oefening was de combinatie van de aansturing door de operationele leiding met de eenheden ‘in het veld’. Simon: ‘Dat zorgt ervoor dat de operationele leiding de effecten van beslissingen gelijk terugziet in de uitvoering. Ook is het tempo daardoor veel realistischer, want er gaat tijd overheen voordat je die effecten ziet. Je moet afwachten, en in de tussentijd kunnen er ook alweer andere dingen gebeuren. Dat maakt dat er veel meer gevraagd wordt van de oefenfunctionarissen dan wanneer we alleen oefenen met de operationele leiding.’
Overdragen van gewonden
Deze combinatie maakte de oefening voor de DSI ook bijzonder, vertelt Daan, werkzaam bij NLMARSOF. ‘Voor ons was het mooi dat zowel de afstemming in planvorming en aansturing tussen ons en de andere hulpdiensten beoefend werd als de daadwerkelijke samenwerking in de operatie.
Tijdens oefeningen stopt onze inzet vaak als de situatie veilig is, maar doordat brandweer en GHOR nu ook aanwezig waren, konden we bijvoorbeeld ook oefenen met het overdragen van gewonden door onze medics aan het ambulancepersoneel.’
Vragen blijven stellen
De samenwerking tussen hulpdiensten die elkaar normaal gesproken niet vaak tegenkomen, leverde veel leerpunten op. Simon: ‘Natuurlijk hebben we rampbestrijdingsplannen, maar op papier lijken dingen toch vaak simpeler dan ze in de praktijk zijn.
Wanneer is de plaats van een incident bijvoorbeeld veilig? Daar hebben de brandweer en de DSI verschillende ideeën over. Wanneer kunnen de hulpdiensten een locatie dan betreden? Het is belangrijk om tijdens zo’n oefening, maar ook in het echt, continu verhelderende vragen te blijven stellen. Om zo elkaars wereld te leren kennen en elkaars taal te leren spreken.’
Twee jaar corona
Al met al kijken de hulpdiensten terug op een geslaagde en leerzame oefening. Daan: ‘Ondanks corona is de DSI net als de rest van Politie en Defensie de afgelopen twee jaren doorgegaan met haar werk. De opzet van trainingen is daarbij duidelijk kleiner geweest dan daarvoor en de contactmomenten met andere partners minder. Daarom zijn wij blij dat hier tijdens deze oefening extra aandacht voor is geweest.’
Simon is het hiermee eens: ‘Het is goed dat we elkaar na twee jaar corona eindelijk weer in het echt konden ontmoeten om te oefenen. Als Veiligheidsregio Groningen hebben we de afgelopen twee jaar veel ervaring in de praktijk opgedaan met de coronacrisis en met de situatie in Ter Apel. Maar daarnaast is het belangrijk dat we ons voorbereiden op nieuwe risico’s waarmee we steeds meer te maken krijgen, zoals cyber-aanvallen en extreme uitingen van maatschappelijke onvrede.’
