SAS Battlefieldtour 2022 doet Oldambt aan
Oldambt – Van maandag 11 t/m woensdag 13 april organiseerd de vriendenkring van de Belgische SAS (ABSASV – Amicale Belgian SAS Vriendenkring) een Battlefieldtour in Noordoost Nederland. Daarbij wordt ook Oldambt aangedaan.
Dit naar aanleiding van het 75e jaar in 2020 van de bevrijding van dit deel van Nederland door onder meer de Belgische SAS (Special Air Service) parachutisten. Als gevolg van de coronapandemie kon deze tour twee jaar geleden niet doorgaan. De bevrijding door het Belgische regiment SAS maakte deel uit van de geallieerde Operation Larkswood om Noordoost Nederland te bevrijden.
Achtergrondinformatie Operatie Larkswood: ook Belgen bevrijdden Groningen
Niet veel mensen weten, dat ook Belgische militairen een rol hebben gespeeld bij de bevrijding van het oosten van Groningen in april 1945. Tot nu toe werd algemeen verondersteld dat de regio alleen door Poolse pantsertroepen werd bevrijd. Maar de Poolse tanks werden voorafgegaan door Belgische stoottroepen. Voordat de lokale bevolking goed en wel besefte dat ze waren bevrijd, trokken de Belgen alweer verder naar het volgende dorp. De Polen, die vlak daarna ten tonele verschenen, werden vervolgens onthaald als helden en bevrijders. De Belgen bleven anoniem.
Operatie Larkswood
Begin april 1945 was het Belgian 5th SAS Regiment klaar voor Operatie Larkswood, het beveiligen van de uiterste linkerflank van de 21ste Legergroep; de Britse en Canadese divisies die oprukten naar Noord-Nederland om er de Duitse troepen de pas af te snijden. Gelijktijdig met de Belgen werden twee Franse SAS-regimenten ingezet, onder meer in de buurt van Assen.
De Fransen moesten een aantal vitale bruggen en vliegvelden veroveren en de Duitse troepenbewegingen verstoren. Het optreden van de 700 Franse para’s tijdens Operatie Amherst, de laatste luchtlandingsoperatie voor de capitulatie van het Derde Rijk, maakte de Duitsers bloednerveus. Zoals in het verleden al zo vaak was gebeurd, koelden de Duitsers hun woede op de burgerbevolking, daarbij geholpen door Nederlandse collaborateurs. Ook enkele gevangengenomen Fransen werden gefusilleerd, net als de Belgische SAS-sergeant Raymond Holvoet. Hij was al in oktober 1944 in handen van de vijand gevallen, zou herhaaldelijk gefolterd zijn geweest door de Gestapo en werd uiteindelijk op 10 april 1945 terechtgesteld in Zwolle.
Veele
Het SAS-regiment vertrok in noordelijke richting om de opmars van de 1ste Poolse Pantserdivisie te ondersteunen. Daarbij werd verschillende malen zwaar gevochten, bijvoorbeeld in Veele, waar de Duitsers de brug over het Mussel-Aa-kanaal opgeblazen hadden. Pas na een urenlange strijd werden de verdedigers, een eenheid van de Kriegsmarine, op de vlucht gedreven en slaagden de para’s erin zwemmend het kanaal over te steken. De Duitsers hadden zware verliezen geleden, maar ook de Belgen hadden enkele doden te betreuren. Onder hen sergeant Philippe Rolin, naar wie na de oorlog de nieuwe brug in Veele zou worden genoemd.
(lees verder onder de foto’s) Foto’s: ABSASVN
Winschoten
Na Veele ging het verder richting Winschoten. Opnieuw ondervonden de para’s dat de Duitsers nog altijd gevaarlijke tegenstanders waren. Bij Blijham, ten zuiden van Winschoten, werden de Belgen op 15 april onder vuur genomen door allerlei geschut, opgesteld langs het Pekelderdiep. Dankzij de steun van de Poolse artillerie en een aantal RAF-Typhoons, die een opslagplaats vernietigden van waaruit de Duitsers hun tegenstanders beschoten, slaagden de Belgen er uiteindelijk in door te breken en Winschoten in te nemen.
(lees verder onder de foto’s) Foto’s: ABSASVN
Beerta
In het nabijgelegen Beerta bevond zich nog een laatste weerstandsnest, maar ook dat werd vakkundig opgeruimd. Bij deze laatste actie van het Belgische SAS-regiment in Nederland werd onderluitenant Denis Devignez dodelijk getroffen door een mortiergranaat, exact op dezelfde dag waarop hij tot luitenant werd bevorderd en enkele dagen voor zijn huwelijksdatum. De tragiek van de oorlog…
(lees verder onder de foto’s) Foto’s: ABSASVN
Tussen de 1e Poolse tankdivisie en de Belgische SAS werd in die dagen een wedstrijd gehouden om als eerste met flesjes zeewater terug te komen naar Winschoten. De Belgische SAS won deze uitdaging.