Column: Duizend jaar
Voor mij was de boom een toevallige ontdekking. In een klein parkje, in het kleine dorpje Heede, vlak over de Duitse grens. Een enorme boom, een zomerlinde, die de titel draagt: de oudste en dikste boom van Europa.
Heede heeft niet echt een centrum, het is een klein dorpje en je rijdt er eigenlijk zo langs. Bij de ingang van het parkje staat een mooie steen met de afbeelding van de zomerlinde erop. Maar dat is dan ook alles.
De oudste en dikste boom van Europa, ongelooflijk, hiér… En bijna niemand die het weet.
Als de boom in een toeristisch gebied had gestaan zouden er minstens een paar souvenirwinkels, betaalde parkeerplaatsen, een restaurant, een hekwerk en bewaking zijn. En niet te vergeten een website en een eigen facebook-pagina.
Maar nee, niets van dit alles, alleen een klein parkje, een enorm grote boom en een bord achter glas waar alleen in het Duits enkele feiten opgeschreven staan. Het bord ziet er bijzonder onaantrekkelijk uit, de papieren die erin hangen zijn nauwelijks leesbaar, en de tekst is langdradig en zelfs voor iemand die redelijk goed Duits kan, nauwelijks te volgen.
Op internet zijn wel een paar feiten en een beetje geschiedenis van deze ‘Tausendjährige Linde’ te vinden.
Het planten van linden in dorpen was een traditie die vanaf de Middeleeuwen werd toegepast. Dit is één van die eeuwenoude dorpslinden. Hij stond op de binnenplaats van een burcht, de Schärpenburg. De oudste vermelding van de linde is uit 1677 toen de Schärpenburg in de oorlog tussen Nederlandse en Duitse troepen werd bestormd en verwoest. Ook de linde werd zwaar beschadigd maar de bevelhebber van Hollandse kant, Generaal Rabenhaupt, gaf opdracht de boom te sparen.
De gehavende kroon is volledig gesnoeid. Uit de stam is de huidige kroon met elf dikke en twee dunnere stammen gegroeid. De omtrek is meer dan vijftien meter.
Er staan een paar bankjes in het parkje. Zittend op het bankje tegenover de grote boom, vraag ik mij af hoe het zou zijn als ik met de boom zou kunnen praten.
Ik zou eerst mijn bewondering uitspreken en vertellen hoe onvoorstelbaar ik het vind dat hij al zoveel eeuwen oud is. Hoeveel generaties mensen de boom al heeft meegemaakt, oorlogen of gouden tijden. Paard en wagen, de eerste auto’s en vliegtuigen die ineens overkwamen. Niet te bevatten. En dan nu het digitale tijdperk. Hoe zou de boom kijken naar al die mensen die met camera’s in de weer zijn en zou de boom weten dat hij ook te bewonderen is in een andere dimensie namelijk ‘op het internet’? Ik zou vragen hoe de boom al deze tijden heeft ervaren en hoe hij het vind om al zó oud te zijn … ?
Plotseling gaat mijn telefoon. Mijn dochter. Ze vraagt waar ik blijf. ‘Een half uur al, zó lang?’, antwoord ik een beetje geschrokken en verbaasd. Ze zit op mij te wachten. ‘Sorry, sorry, ik kom er onmiddellijk aan’, zeg ik, sta op van het bankje en haast mij richting de auto.
Terwijl ik wegloop hoor ik ineens de boom.
‘U ziet, klein mensje: tijd is een relatief begrip’, zegt de boom, terwijl ik geschrokken omkijk. Bladeren ritselen héél even meer dan de wind kan veroorzaken, de takken lijken te bewegen. Echt waar.
Door: Jos Schaafsma
