Oldambt – Het is dit jaar 78 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Elk jaar herdenken we de slachtoffers. Ook in de gemeente Oldambt zijn er herdenkingen in de diverse kernen.
Het blijft belangrijk om deze herdenkingen te houden, aangezien er nog elke dag elders in de wereld oorlogsslachtoffers vallen. Ook voor de jeugd is het een gelegenheid om stil te staan bij recentere oorlogen en geweld in de wereld.
Bad Nieuweschans
Middagceremonie:
16.00 uur: Bloemlegging bij Monument Station door comité en belangstellenden.
Avondceremonie:
18.30 uur: Samenkomst in het Dorpscentrum De Akkerschans.
18.40 uur: Opstellen voor vertrek aan de STILLE OMGANG als volgt:
Leerlingen van OBS Houwingaham met twee bloemstukken en in het midden een comitélid. Vertegenwoordiger namens gemeente: Gert Engelkens (lid Prov. Staten)
Begeleiders van OBS Houwingaham met leerlingen van groep 7 en 8. Overige deelnemers.
18.45 uur: Vertrek vanaf De Akkerschans naar de begraafplaats.
Bloemlegging en korte stilte bij de diverse graven. Aansluitend terug naar De Akkerschans
19.40 uur: Opstellen voor vertrek naar het monument aan de Voorstraat:
2 leerlingen met krans van 4-mei Comité en 2 leerlingen met de krans van de gemeente Oldambt en een comitélid in het midden.
Vertegenwoordiger namens gemeente: Gert Engelkens (lid Prov. Staten)
Groep 7 en 8 van de basisschool met evt. door hen te leggen bloemen.
19.45 uur: Vertrek vanaf De Akkerschans naar het monument in de Voorstraat.
19.45-19.50 uur: Luiden van torenklok Hoofdwacht.
19.50 uur: Plechtigheid bij het monument.
– Zang van Schansker Dameskoor en Ouderenkoor Animo.
– Muziek van het korps “Kunst naar Kracht”. (Wilt heden nu treden)
– Plaatsen van de kransen aan de staanders, krans van het Comité doen de kinderen.
– Krans van de gemeente wordt door de kinderen gedragen tot aan monument en afgegeven aan gemeentelijke vertegenwoordiger: Gert Engelkens
– Bloemen van leerlingen en overigen.
20.00 uur: Signaal (Taptoe) waarna 2 minuten stilte.
20.02 uur: Kunst naar Kracht speelt het “Wilhelmus” (1e couplet)
20.05 uur: Gert Engelkens vertelt kort verhaal met betrekking tot 4 mei.
20.10 uur: Einde herdenking met dankwoord door Peter Hagedoorn namens 4-mei. comité.
Finsterwolde
Er is in de Tweede Wereldoorlog, en ook daarna tijdens missies, zwaar voor gevochten en velen zijn gevallen, als held voor de vrijheid of ‘gewoon’ als slachtoffer. Zo vanzelfsprekend is die vrijheid helemaal niet. Het is daarom goed om stil te staan bij de mogelijkheden die we hebben om zonder gevaar voor leven en veiligheid voor onze mening uit te komen en ons zelf te organiseren om doelen te bereiken. Daarom worden alle Finsterwolmers, jong en oud, goed ter been en wat minder, uitgenodigd deel te nemen aan de Herdenking op vrijdag 4 mei 2018, waarop we een stille tocht houden en de gevallenen herdenken bij het kleine monument op het snijpunt van Klinkerweg, Kromme Elleboog en Molenstreek.
Programma:
19.30 uur: Verzamelen op de Parkeerplaats van Sportcentrum Hardenberg
19.45 – 19.55 uur: Stille tocht naar Monument
± 19.56 uur: Welkomstwoord, gevolgd door de Last Post (trompettist Marcel Luitjens)
20.00-20.02 uur: Dodenherdenking, gevolgd door het Wilhelmus (idem)
Daarna gelegenheid tot het leggen van kransen en bloemen.
Daarna wandelen we terug naar Sportcentrum Hardenberg. Deelnemers aan de Herdenking worden uitgenodigd om bij een kop koffie of een glas fris nog na te praten in de kantine.
Midwolda
In de dorpskerk te Midwolda vindt op vrijdag 4 mei de jaarlijkse dodenherdenking plaats. De bassischoolkinderen zullen gevraagd worden weer gedichtjes te maken en voor te dragen. De heer Jan Jager zal iets vertellen over Midwolda in de oorlogsjaren.
De kerk is om 19.00 uur open en om 19.30 uur beginnen we met de herdenking. Na het zingen van het Wilhelmus en het horen van de Last Post is er de mogelijkheid de graven te bezoeken en bloemen te leggen. Dit kan zowel bij het monument als bij de oorlogsslachtoffers. Ook zullen er weer “Fakkeltjes” uitgedeeld worden.
Na afloop is er gelegenheid om samen met de leden van het Oranjecomité koffie/thee te drinken in de kerk. U bent van harte welkom!
Nieuw Beerta
19.30 uur: verzamelen parkeerplaats achter de kerk.
19.45 uur: stille rondgang.
19.53 uur: krans en bloem legging.
20.00 uur: 2 minuut stilte
20.02 uur: “last post”
20.03 uur: voorlezen gedichten schoolkinderen OBS Beerta en Drieborg.
20.06 uur: spreker
20.15 uur: sluiting.
Na afloop is er koffie, et cetera in de kerk.
Nieuw Scheemda/ ’t Waar
Ook dit jaar wil de vereniging Dorpsbelangen stilstaan bij de dodenherdenking van 4 mei. Het bestuur nodigt u van harte uit om hierbij aanwezig te zijn.
Om 19.30 uur wordt u bij parkeerplaats/loods Waarschip verwacht, daarna zullen we gezamenlijk naar het monument lopen. Dit jaar hebben we mevrouw Liz Uil bereid gevonden om de 4 mei herdenkingsrede uit te spreken, mevrouw Liz Uil is de kleindochter van de heer Hendrik Niewold.
Op 15 april 1945 kwamen vanuit de richting Noordbroek een aantal tanks met Poolse soldaten het ’t Waar binnen. De bevrijders werden, op het kruispunt waar nu het monument staat, juichend ontvangen door de bevolking van ’t Waar. Plotseling klinkt het geluid van granaten die ontploffen op het kruispunt, ze worden afgeschoten door het Duitse geschut bij Fiemel gelegen achter Termunten. Hierbij komen 6 mensen om het leven, 5 burgers en 1 Poolse soldaat. Hun namen zijn: Hendrik Niewold 47 jaar – Jan Niewold 49 jaar – Cornelis Kraayema 42 jaar – Jantje Hofman 49 jaar en Jan Hartman 9 jaar, ze staan genoemd op het monument in ’t Waar. Tevens sneuvelt bij de beschieting de Poolse soldaat Jan Dobras 39 jaar, hij ligt begraven op het Poolse ereveld te Breda.
Om 20.00 uur zijn we 2 minuten stil, waarna het ensemble van de fam. Baar het Wilhelmus en de Last Post ten gehore zal brengen.
Na afloop is het mogelijk om samen een kopje koffie te drinken in de Leeuwenborg.
Nieuwolda
Het programma is als volgt ingedeeld:
19.30 uur: Inwoners en schooljeugd verzamelen zich op de parkeerplaats t/o het `t Trefpunt waar ook de leden van het comité aanwezig zullen zijn.
19.50 uur: Leden van het comité luiden de kerkklok en de stoet vertrekt naar de begraafplaats en leggen de bloemstukken en krans bij het graf van de omgekomen militairen van de Tweede Wereldoorlog.
19.59 uur: Trompettiste speelt de Last Post.
20.00 uur: Twee minuten stilte.
20.00 uur: Trompettiste speelt het eerste couplet van het “Wilhelmus.
Daarna zal de woordvoerder van het 4-5 mei comité het officiële gedeelte afsluiten en u uitnodigen om mee te gaan naar het `t Trefpunt waar u een kop koffie wordt aangeboden door het comité en voor de kinderen is er een glas frisdrank.
Oostwold
De stille tocht vertrekt om 19.50 uur vanaf de Nederlands Hervormde Kerk. De tocht voert naar het monument op de hoek Klinkerstraat – Huningaweg. Hier vindt om 20.00 uur een korte plechtigheid plaats. Daarna voert de stoet terug naar de hervormde kerk. Na afloop is er gelegenheid om koffie te drinken in de pastorie.
Scheemda
De officiële 4 mei herdenking in Scheemda met aansluitend de “Stille Tocht” vindt dit jaar plaats vanuit de middeleeuwse kerk aan de Torenstraat 2 te Scheemda op 4 mei vanaf 19.00 uur. Het nationale èn locale thema van 2018 is “Geef vrijheid door”, maar ook de jaartekst “Wat zou jij gedaan hebben in de 2e Wereld Oorlog?”.
Als sprekers zullen in Scheemda optreden de heer H. van der Wal namens het 4 mei Comité en een vertegenwoordiger van de gemeente Oldambt. Ook leerlingen van de basisschool CBS Annewieke in Scheemda zullen hun inbreng hebben.
Tijdens de 4 mei herdenking speelt de Winschoter organist M. Suur op het grote balustradepijporgel en zal er een muzikaal sfeervol intermezzo zijn met (heel verrassend) deze keer de singer songwriter Kira Dekker met passende muziek.
Na de herdenking in de middeleeuwse kerk is er de “Stille Tocht” naar het Joodse monument van Scheemda met de gebruikelijke twee minuten stilte rond 20.00 uur waarbij Jaco Jellema op de trompet speelt. Om de bijeenkomst af te sluiten is er koffie bij Onder de Toorn. Iedereen is welkom bij deze openbare 4 mei 2018 herdenking en er zijn voor de deelnemers geen kosten aan verbonden.
Westerlee
19.30 uur: We verzamelen ons bij gebouw “De Tille”.
19.40 uur: Vertrek voor een stille tocht naar de begraafplaats waar koraalmuziek ten gehore wordt gebracht door leden van het Korps Prins Hendrik.
20.00 uur: 2 minuten stilte.
Aansluitend zal een toespraak worden gehouden door een vertegenwoordiger van de gemeente Oldambt en zullen enkele kinderen van het CBS een gedicht lezen. Daarna vindt de kranslegging plaats.
20.10 uur: paste muziek door Prins Hendrik.
Tijdens de muziek is er gelegenheid tot het leggen van bloemen.
De stoet verlaat via de achteruitgang de begraafplaats naar het Monument van 403e Bataljon Infanterie. Hier zal een korte toespraak worden gehouden door de voorzitter Harry Visker, waarna er gelegenheid is tot het leggen van bloemen bij dit Monument.
20.20 uur: Vertrek naar “De Tille”, waar een ieder een kop koffie wordt aangeboden door de Stichting 4-5 mei comité Westerlee.
Winschoten
18.15 uur: Markpleinkerk open
18.30-19.00 uur: Korte herdenkingsbijeenkomst in de Marktpleinkerk met muziek en gedichten, georganiseerd door de Raad van Kerken.
19.00 uur: Joods monument, Venne
De heer Chin A Paw, lid van het Genootschap Nederland-Israël, zal kort spreken bij het Joods monument dat herinnert aan de bijna 400 Joodse medeburgers die zijn omgekomen.
De loco burgemeester legt, samen met de heer Kötz van het 4 mei comité Winschoten, namens het gemeentebestuur een krans Ook andere organisaties en individuen krijgen de gelegenheid hier een krans of bloemen neer te leggen.
19.20 uur: Stille Tocht
Onder klokgelui wordt vanaf het Joods monument vertrokken voor de traditionele ‘Stille Tocht’ naar het monument aan het Winschoter Zuiderveen. Alle inwoners van de stad worden uitgenodigd aan deze ‘Stille Tocht’ deel te nemen.
Route:
Joods monument – Venne – Bosstraat << performance bij voormalige Joodse synagoge >> Het Boschplein – Garstestraat – spoorwegovergang – Garst – Zuiderveen.
19.57 uur: Monument Zuiderveen
Bij het monument verzorgen scouts, wanneer alle mensen die meelopen in de zwijgende stoet staan opgesteld, de vlagceremonie. Aansluitend Taptoe door kornettist van ‘De Harmonie’.
20.00 uur: Om 20.00 uur wordt een ogenblik (2 minuten) stilte in acht genomen, waarna het muziekkorps ‘De Harmonie’ het Nederlandse volkslied speelt.
Aansluitend hierop – onder koraalmuziek – legt de loco burgemeester, samen met de heer Menger van het 4 mei comité Winschoten, namens het gemeentebestuur een krans. Ook de overige deelnemers krijgen de gelegenheid meegebrachte bloemen neer te leggen. Tevens leggen Duitse burgemeesters een krans.
Korte speech door de loco burgemeester en voorlezen van gedichten door leerlingen van obs ‘De Waterlelie’. De plechtigheid wordt besloten met koraalmuziek.
20.15 uur: Overvliegen mustang, door Tom van der Meulen.
Aansluitend lopen de deelnemers aan de ‘Stille Tocht’ respectvol gezamenlijk terug naar het Marktplein, waar de stoet wordt ontbonden.In de Marktpleinkerk is er gelegenheid voor een afsluitend kopje koffie.
Route: Zuiderveen – Garst – Garstestraat – Liefkensstraat – Venne – Marktplein.
Bloemstukken bij herdenkingsmonumentjes Winschoten
’s Middags worden namens het gemeentebestuur bloemstukken gelegd bij:
– de herinneringszuil op de Joodse begraafplaats aan het St. Vitusholt
– de voormalige Joodse synagoge aan de Bosstraat
– de Poolse herdenkingsplaquette aan de Pekelderstraat
– het Belgisch SAS-monumentje bij de rotonde bij het politiebureau en
– bij de herdenkingsplaquette van Canadese militairen bij het monument aan het Zuiderveen.
– Bloemen op oorlogsgraven
In de gehele gemeente worden op 4 mei namens het gemeentebestuur bloemen gelegd op de zerken van 54 oorlogsslachtoffers. Dit zijn zowel burger- als militaire slachtoffers
Foto’s: Anita Meis/ OldambtNu.nl (archief)
