Het verhaal achter de jongeman in de garageboxen Bad Nieuweschans
Bad Nieuweschans – ‘Radeloos’ is het woord dat op dit moment het meest van toepassing op het gezin Erna Bijker uit Heerenveen. Erna zoekt de publiciteit omdat ze geen raad weet hoe het verder moet met haar 22-jarige zoon Fanio die op dit moment ergens binnen de Gemeente Oldambt zwerft en geen dak boven het hoofd heeft. Tot enkele dagen geleden verbleef hij in de vervallen garageboxen aan de Europaweg te Bad Nieuweschans.
Naar aanleiding van een gemeentelijke dorpen-schouw met daarbij in acht genomen meldingen van overlast door jongeren met een ernstige verslavingsvormen heeft de eigenaar van dit perceel vorige week donderdag de garageboxen dicht getimmerd en Fanio toen uit beeld is verdwenen. Hoewel Erna vanwege een nieuwe relatie in Heerenveen woont, zijn de kinderen in Beerta en Drieborg blijven wonen, daar liggen hun roots. Voor Fanio ligt het wel even anders, want hij kampt al sinds zijn 12e met gedragsproblemen, die in eerste instantie alleen maar veroorzaakt leken te worden door drugsgebruik. Het is van kwaad tot erger gegaan en er een situatie is ontstaan waardoor hij niet meer thuis kon wonen. Kwam in aanraking met justitie vanwege ‘kleine criminaliteit’, maar gezien zijn jeugdige leeftijd werd hij heen en weer geslingerd van inrichting naar opvanghuis en pleeggezinnen. Telkens ging het weer mis en zijn drugsgebruik werd steeds heftiger. Voor zijn broer die ook bij dit interview aanwezig was, wordt het allemaal teveel en barst in huilen uit. Hij kent en wil Fanio het liefst herinneren uit betere tijden. Fanio was zijn grote broer en trots op hem. Nu wordt hij geassocieerd met het gedrag van zijn broer. Zelfs wanneer hij boodschappen doet in de lokale supermarkt wordt hij, zoals hij zegt, argwanend in de gaten gehouden en zelfs een keer zonder grondige redenen helemaal is gefouilleerd op verdenking van winkeldiefstal. Hij heeft een baan waar hij blij mee is en sinds kort een relatie, met andere woorden het tegenovergestelde van zijn grote broer. Hij denkt terug aan de tijd dat Fanio ambitieus was en zelfs mogelijkheden had om richting het betaalde voetbal te kunnen gaan, onder andere bij Veendam. Hoewel hij toen nog maar twaalf jaar oud was viel hij op door zijn tactische spel. De echtscheiding binnen het gezin heeft er ook niet toe bijgedragen voor een stabiele situatie.
Diagnose
“In eerste instantie hebben wij de problematiek alleen maar gekoppeld aan het drugsgebruik. Dit is een complete misvatting gebleken. Het valt ook niet mee om tijdens de pubertijd van een kind in te kunnen schatten of je kind psychische problemen heeft en eigenlijk wil je het ook niet zien. Naderhand is wel gebleken uit een groot aantal onderzoeken, dat Fanio aan een ernstige vorm van schizofrenie lijdt. Dit gaat gepaard met hallucinaties, paranoia, wanen en denkstoornissen. En dat in combinatie met het sterke drugsgebruik is er een ongrijpbare situatie ontstaan, die alleen maar met een gedwongen opname doorbroken kan worden”, aldus Erna. Opnames op vrijwillige basis werken niet meer en Fanio wil zich op dit moment niet laten behandelen. Erna liet weten dat wanneer hij de juiste medicatie inneemt er een heel andere jongeman ontstaat en krijgt eigenlijk heel snel weer wat grip op zijn leven. Neemt weer contact op met zijn familie, gaat er weer verzorgd uitzien en is een stuk socialer. Toch is het drugsgebruik de grote tegenspeler, waardoor het telkens weer mis gaat en hij nergens zijn rust vindt. Hij moet blijven ‘scoren’, met als gevolg dat hij steeds weer met justitie in aanraking komt. Het gaat om winkeldiefstal, het stelen van fietsen vanuit stallingen bij het station enzovoorts. Dit valt onder de noemer ‘kleine criminaliteit’, waardoor hij altijd weer snel op straat terecht komt en er niets veranderd is.
Psychose
De laatste tijd ziet de familie dat Fanio steeds meer in een vorm van psychose verkeert. Hij sluit zich dan helemaal af, zoekt geen contact en praat in zichzelf. Dit wordt ook bevestigd door inwoners van Bad Nieuweschans. In de tijd dat hij verbleef in genoemde vervallen garageboxen, was hij bijna dagelijks, meestal eind van de middag te vinden in het centrum van dorp. Maar ’s avonds en ’s nachts liep hij ook te dwalen door de straten en in zichzelf te praten, schreeuwen en vloeken. Door dit gedrag zijn er ook vervelende situaties in het dorp ontstaan, van achtervolgingen, bedreigingen etc. Het is ook moeilijk in te schatten hoe je met een persoon om moet gaan die in een psychose zit. Al snel wordt zo’n iemand als gevaarlijk beschouwd, terwijl dat helemaal niet het geval hoeft te zijn. Er kwamen allemaal meldingen via sociale media naar buiten om uit te kijken naar een ‘verdacht persoon’ die bij huizen naar binnen zou kijken etc. Men gaat zich onveilig voelen. Ook in het centrum van Winschoten is hij vaak te vinden en er kan niet of nauwelijks iets worden geboden. Men ziet hem etensresten uit de vuilnisbakken halen, praat er afschuw over, maar bijna niemand biedt hem iets aan. Fanio mijdt ook alle contacten en leeft in zijn eigen wereld. Toch was de familie blij dat hij verbleef in de garageboxen in Bad Nieuweschans. Ze wisten waar ze hem konden vinden en een beetje konden helpen. Om de paar dagen kreeg hij een jerrycan met 35 liter water en ook schone kleding. Van de kleding maakte hij geen gebruik. Iedereen in Bad Nieuweschans en Winschoten ziet hem altijd in dezelfde kleding en op slippers. Maar dit was het minste wat ze voor hem konden doen. Achter de schermen werd er hard gewerkt om Fanio opgenomen te krijgen. Om dit te kunnen realiseren is het belangrijk dat het contact staande werd gehouden. Fanio kan verplicht worden opgenomen middels een juridische indicatie, hoewel dit nog officieel bevestigd moet worden. Er zijn vergevorderde afspraken met Lentis in Zuidlaren voor opname in een gesloten inrichting. Lentis kent de situatie van Fanio en het Forensisch Fact-team maakt zich ook sterk om een gedwongen opname te realiseren. Deze week was er contact met Fario, in aanwezigheid van politie en medewerkers van Lentis. Er is een afspraak gepland, waar hij op vrijwillige naar toe zou moeten gaan, maar Fario is niet op komen dagen.
Vlucht
Na het dichttimmeren van zijn sobere onderkomen was hij een kleine week onvindbaar voor zijn familie, maar ze zijn hem blijven zoeken en vonden hem op een gegeven moment ’s avonds laat in het centrum van Winschoten. De familie heeft wel een idee waar hij verblijft, maar heeft eigenlijk het liefst dat hij weer naar Bad Nieuweschans gaat en weer zijn intrek neem in de garageboxen. “Het is nu een kwestie van tijd dat hij verplicht moet worden opgenomen Fanio is nog zo jong en hij moet hier uit getrokken worden. Zelf wil hij het niet, maar dat heeft zijn redenen. Ik heb nog foto’s van nog niet zo lang geleden en dan zie ik een heel andere zoon, verzorgd, spontaan, blij met de familie en nu wordt hij nagekeken als een afgeschreven zwerver. Maar dit willen wij niet laten gebeuren. Het is in het belang van Fanio, maar eigenlijk van de gehele gemeenschap dat er nu iets gebeurd. Het trieste van het hele verhaal is dat dit niet een geval op zich is. Zoveel jongeren in Nederland verkeren in een soortgelijke situatie en er worden geen verantwoordelijkheden genomen om veiligheid te waarborgen. Steeds weer hoor je het antwoord “zolang ze geen gevaar voor zichzelf zijn of voor de samenleving, dan kunnen wij niets doen”. Wij hebben aangegeven dat Fanio wel een gevaar vormt en dat zeg je niet gemakkelijk van je eigen zoon. Mijn andere zoon, die Fanio vaak voorzag het water etc, ontdekte ineens dat hij vuur stookte in de garageboxen. Hij heeft dit onmiddellijk gedoofd en dit is meegedeeld aan de autoriteiten. De op handen zijnde opname is hierdoor wel in een stroomversnelling geraakt, maar met het dicht timmeren van de boxen heeft alles voor ons gevoel, dat wij weer terug bij af zijn”, aldus moeder Erna Bijker.
Door: Frans Stegeman/ bnsnieuws.nl
